Odbicia czasu historii
Izabela Rudzka
kuratorka: Magdalena Gryska
Wernisaż wystawy odbędzie się 03.03.2023 o godz. 13:00
Uniwersytet Zielonogórski
Galeria Rektorat im. Zenona Polusa
ul. Licealna 9, Zielona Góra
Wystawa czynna do 31.03.2023
Galeria otwarta: pn-pt 11:00-15:00
Klisze pamięci
Malarstwo, to dla Izy Rudzkiej nieskrępowane w niczym działanie. W swoich obserwacjach znajduje wątek wspólny dla koloru i światła. Znajduje wspólną płaszczyznę porozumienia. Równoważy i harmonizuje. Jest skupiona w swym myśleniu i powoli syntetyzuje pojawiającą się twórczą myśl. Prace malarskie są otwarte, pełne gestu dopełniającego przestrzeń. Odnajdujemy w nich swobodną grę koloru, formy i materii. Akt odbioru jej malarstwa, jest aktem pełnym imaginacji. To próba rekonstrukcji świata zobaczonego w jednej chwili, podczas podroży, przejazdem…
W swoich kompozycjach jest liryczna, ocenia i analizuje doznania, by potem uporządkować je i sprecyzować na powierzchni płótna. Łączy formy geometryczne, buduje z nich materię malarską, kształtuje precyzyjne wypowiedzi.
Zainteresowania Izy Rudzkiej w obrębie sztuki wybiegają poza tradycyjnie pojęte rozważania malarskie, Iza jest badaczką wielu problemów, idei przedmiotu rozgrywającego się na płaszczyźnie, który konsekwentnie konstruuje całość. Przekształca wrażenia w strukturę dzieła. Poszukuje idei dla przedmiotu intencjonalnego.
Istotnym dla niej jest fizyczne podłoże, materiał, z którego dzieło pochodzi, dzięki któremu możemy mówić, że obraz w trakcie aktu twórczego, niejako dematerializuje się, a materialna staje się wizja, koncepcja, rozstrzygnięcie. Autorka czerpie inspiracje z rzeczywistości, z tego co Ją otacza a wrażenia upraszcza i syntetyzuje do prostej formy plastycznej. Proces malarski, to w tym wypadku proces otwarty, pozwala na wielowarstwowe podejście do rozwiązań na płaszczyźnie płótna, wymaga ciągłego zaangażowania twórczego.
Przekłada na język barw i kształtów nie do końca sprecyzowane odczucia dotyczące rzeczywistości, które to stanowią spójną, zakodowaną wypowiedź. Rozumienie i odczuwanie zawsze zachodzi równocześnie i sprawia, że odbieramy to, co widzimy jako całość. Dla Izy malarstwo to sposób bycia, naturalne środowisko.
·
Przyglądając się Jej twórczości, nie trudno oprzeć się wrażeniu, że dominującym kolorem w jej obrazach jest błękit - symbol otwartej przestrzeni dla ciała i umysłu. Błękit to kolor, który pojawia się w wielu aspektach życia, a jego symbolika może się różnić w zależności od kontekstu. W malarstwie błękit ma wiele znaczeń i funkcji, które mogą zmieniać się w zależności od epoki i stylu artystycznego. Autentyczność tego fenomenu błękitu w malarstwie jest różnorodna i wyjątkowa. Błękit może przyczynić się do przedstawienia nieba, tajemniczej uwagi, światła, wody, ale może stać się samodzielnym medium, służąc do wywołania refleksji na temat koloru i przestrzeni. Najzimniejszy kolor, przywodzi na myśl niebo, wodę, lód ale też kojarzony jest z uduchowieniem, nieskończonością, prawdą, spokojem i harmonią. Ludzki organizm reaguję produkcją noradrenaliny, hormonu który wprowadza nas w nastrój ogólnego dobrostanu.
Rudzka w swoich pracach ujawnia zafascynowanie jego działaniem. Tworzy regularne, wyważone kompozycje, figury umieszcza w większości w prostokątach i kwadratach. Są pełne siły i spokoju. Czasem pogłębione szarościami z przewagą kobaltu czy granatu. Jej prace mają w sobie niespotykana zadumę i emocjonalną stabilność. Zbudowane z błękitów, szarości, przełamanych żółci, magicznych czerwieni, intensywnych fioletów, z subtelnymi prześwitami i sugestią sączącego się światła. Jest w niej delikatność ale i pewność. Jest zdecydowanie i krucha emocja.
·
Odbicia czasu historii to nowy, jeden z ostatnich projektów Izy Rudzkiej. Nowatorski cykl z zastosowaniem techniki malarstwa strukturalnego w połączeniu z fotografią, grafiką cyfrową i zabiegami optycznej transparentności, można go określić jako strategię ogrodu, łączącą wiele pól zainteresowań i podkreślającą rolę ludzkiej aktywności na przestrzeni wieków.
Setna rocznica powrotu Górnego Śląska do Polski stała się dla Rudzkiej pretekstem do sprecyzowania malarskiej wizji na ten temat. Chciała w ten sposób uhonorować pamięć powstańców narodowo-wyzwoleńczych, którzy poświęcili swoje życie dla wolności i niepodległości swojego kraju. Dzięki takim działaniom artystów możliwe jest uwypuklenie specyfiki regionu, jego tradycji, historii i kultury, co wpływa na kreowanie tożsamości narodowej.
Stworzona przez Izę realizacja malarska odnosi się do siedmiu wybranych miejsc związanych z III powstaniem śląskim w kontekście historycznego zjednoczenia Górnego Śląska z Polską w oparciu o analizy historyczne danych miejsc i ich powiązaniem ze stanem obecnym. Wzajemne przenikanie się historii i teraźniejszości wybranych miejsc, pejzaży tożsamości narodowej stworzyło podstawy do malarskich interpretacji przez spojrzenie na teraźniejszość poprzez przeszłość.
W historii sztuki istnieje wiele przykładów, gdzie krajobrazy były objęte zakresem tożsamości narodowej. Na przykład w malarstwie polskim z początku XX wieku, wielu artystów tworzyło obrazy zawierające polskie krajobrazy, w których akcentowali jeden element, który był ważny dla polskiej tożsamości narodowej, taki jak zabytkowe miasta, klasztory, kościoły, a także ludzi i ich tradycje. Tego typu prace mogą mieć również charakter właściwy, szczególnie jeśli ich celem jest podkreślenie przynależności danej grupy narodowej do danego terytorium.
W potwierdzaniu czasów, pejzaż tożsamości narodowej w sztuce nadal jest identyfikacją. Artystom zależy na tym, aby pokazywać w swoich pracach elementy kultury, historii i tradycji, które są ważne dla narodu.
W 100-ną rocznicę powrotu Górnego Śląska do Polski warto zwrócić uwagę na zasługi sztuki i kultury w kształtowaniu tożsamości narodowej tego regionu. Górny Śląsk jest regionem o bogatej historii i kulturze, który od wieków spotykał się z różnymi wpływami i tradycjami. W wyniku kontroli zmieniających się granic i państwowej polityki, rejon ten wielokrotnie zmieniał przynależność państwową, co wpłynęło na jego tożsamość kulturową i narodową. Jednym z najważniejszych momentów w historii Górnego Śląska było powstanie śląskie w latach 1919-1921, które było próbą wyzwolenia regionu spod władzy niemieckiej i przyłączenia go do Polski.
·
W swoich realizacjach Rudzka odnosi się do tych wydarzeń, a dokładnie do siedmiu miejsc, w których odbywały się najistotniejsze historyczne zdarzenia, stanowiły inspiracje historyczną i wizualną; to Bytom, Chorzów, Gliwice, Góra św. Anny; Leśnica, Katowice, Kędzierzyn Koźle, Wodzisław Śląski.
Artystka bada i określa swoją strategię artystyczną wobec tej koncepcji. Jej praca badawcza polegała na przygotowaniu się do malarskiej interpretacji poprzez wizyty w tych miejscach, gdzie dokumentując aktualną topografię, szukała i rejestrowała ślady czasu historii, które stały się podstawą do koncepcji obrazów. Zbierając ikonografię i dokumentację w formie elektronicznego notatnika z odwiedzanych miejsc, odbytych spotkań, szukając i rejestrując ślady czasu historii, poszerzała wiedzę na temat projektu który zamierzała zrealizować.
Widziane miejsca stworzyły autorską przestrzeń obserwacji pejzażu tożsamości narodowej, przestrzeń wybranych miejscowości łączy z portretami osób związanych z wydarzeniami o których opowiada, z architekturą, domami, szczególnymi miejscami.
Te obrazy to mapy terenów, które wyznaczają określone terytorium. Próbuje z części złożyć całość, fragmentaryczność układów składała się ostatecznie na budowanie wyobrażeniowej przestrzeni. Nastawia swój wzrokowy obiektyw na oddalone przedmioty i sytuacje, by potem zobaczyć je z bliska, zapisać je znakami, które utworzyły jednorodny kod. Buduje wyimaginowane wieże obserwacyjne, z których to próbuje dostrzec, objąć wzrokiem szerokie przestrzenie. Kataloguje, tworzy mapy poprzecinane siecią dróg i rzek..., chce im nadać rangę rzeczywistości. Człowiek jest tu pomiędzy tym, co zewnętrzne i wewnętrzne i jak wędrowiec przemieszcza się przez te przestrzenie. Taka karuzela potoczności, świat bez spoiwa, rozsypane wartości. Wydarzenia zmieniające rzeczywistość. Wszystko tu dzieje się w uciekających chwilach. Szybko przemykające obrazki działają jak epizody wcinające się w świadomość zdarzeń chwilowych. Cały ten świat zdaje się być zbudowany z cytatów, ledwie zmontowanych.
Iza używając starych zdjęć, świadectw zdarzeń, przekształca je cyfrowo, są jak kolekcja zamazanych kształtów i barw, stanowią swoistą jakość wizji przywoływanych z przeszłości. Wszystkie te pojedyncze zdarzenia, portrety, sytuacje, są jak warstwy pamięci, chwile jak skarby, zbierane potem porządkowane. Zestawia je tak, aby wywołać u odbiorcy jego wspomnienia, przywołać fragment jego świata.
Te obrazy to odległe reminiscencje miejsc, podobne do jakiś realnych pierwowzorów, dominuje w nich atmosfera tajemniczości, nostalgii, zatrzymania. Miejsca te, to synteza rozległych pejzaży i historycznych zdarzeń, nostalgicznych portretów, zbiorowych zdjęć, świadectwo osobistych zdarzeń, dramatów, wycinków ludzkiej egzystencji. Realność i nierealność, płaskość i trójwymiarowość, wiatr i cisza, ruch i bezruch, przeszłość i przyszłość, w tym wszystkim zawarte jest melancholijne istnienie, to jakby cofnąć się po własnych śladach, zawrócić do siebie.
Magdalena Gryska
Zielona Góra 18.02.2023
Izabela Rudzka / urodziła się w 1964 w Poznaniu. W latach 1984-89 studiowała malarstwo na Akademii Sztuk Pięknych w Poznaniu. W tym samym czasie studiowała tkaninę artystyczną u Prof. Magdaleny Abakanowicz na poznańskiej ASP. W 2011 roku uzyskała stopień doktora sztuki na Uniwersytecie Artystycznym w Poznaniu. W 2017 roku uzyskała tytuł doktora habilitowanego sztuki na Akademii Sztuk Pięknych im. E. Gepperta we Wrocławiu. Obecnie pracuje na stanowisku profesora uczelni na Wydziale Pedagogiczno- Artystycznym w Kaliszu, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Na tym wydziale prowadzi pracownię malarstwa oraz zajęcia z przedmiotu projekty twórcze. Izabela Rudzka jest aktywną malarką i kuratorem sztuki. Projektuje obiekty szklane w Murano, niedaleko Wenecji we Włoszech. Od 1998 roku współpracuje z Teatrem Ósmego Dnia jako projektantka kostiumów i scenografii. Jest autorką projektów artystycznych w Polsce, Chinach, Niemczech i we Włoszech. W latach 2010-2017 prowadziła w Poznaniu przestrzeń dla myśli i sztuki Think Art- Myślenie Sztuką, niezależną przestrzeń której celem była prezentacja indywidualnych i awangardowych postaw twórczych współczesnych artystów. W latach 2018 i 2022 otrzymała roczne stypendium twórcze Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego na realizację autorskich projektów artystycznych.
Celem działań artystycznych Izabeli Rudzkiej jest zwrócenie uwagi na siłę synergii
w kompleksowym poznaniu przez człowieka otaczającego go świata oraz propagowanie wspólnego początku nauki i sztuki w tym poznaniu. W malarstwie zajmuje się poszukiwaniem synergii nauki i sztuki, ale także spójności sztuki i natury. Jej najnowsze obrazy to spojrzenie w warstwę teraźniejszości poprzez przeszłość w odniesieniu do siły historycznych wydarzeń i postaw. W realizacjach malarskich używa innowacyjnych, własnych technik malarskich opartych na poszukiwaniach ekspresji koloru w strukturach barwnych. Technologiczna fakturalność jej obrazów staje się symbolem nawarstwień jakie przynosi nam życie.
Wybrane wystawy indywidualne:
2023- Osobliwość przestrzeni. Malarstwo- Ostrowskie Centrum Kultury, Ostrów Wlkp.
2022- Odbicia czasu historii- malarski przekaz pejzażu tożsamości narodowej, projekt artystyczny, realizacja w województwach śląskim i opolskim : MDK Giszowiec, Katowice; CINiBA, Katowice; Galeria pod Sztrychem, Bytom; MBP, Chorzów; Galeria Foucaulta, CNT Gliwice; LOKiR i GBP, Leśnica; MBP, Kędzierzyn- Koźle; MBP, Wodzisław Śląski.
2022- Space and Time in the Painting Depiction of History. Poznan- Nis,Universitet of Nis, Faculty of Art Gallery, Nis, Serbia
2022- Raum Und Zeit in der malerischen Darstellung der Geschichte.Kunstspeicher Friedersdorf, Friedersdor, Niemcy
2022- Wirus Sztuki, Vinci Art Gallery, Poznań
2021-Pejzaże. Malarstwo, Ośrodek Kultury Plastycznej Wieża Ciśnień im. Bogdana Jareckiego , Kalisz
2019- Kostium i obraz, czyli 55 zdarzeń. Retrospektywna wystawa malarstwa i kostiumów teatralnych. Teatr Ósmego Dnia, Poznań
2019- Przestrzeń i czas w malarski przekazie historii. Wystawa projektu artystyczno- naukowego związanego z obchodami 100-lecia Powstania Wielkopolskiego 1918-19, Wielkopolskie Muzeum Niepodległości, Poznań
2018 – Przestrzeń i czas w malarskim przekazie historii- Nowe Kramsko 1918-2018, Muzeum Ziemi Lubuskiej, Zielona Góra
2018 - Czas i jego przekazy, malarstwo, RKŚiG „ Łaźnia”, Radom
2018 - Przekazy czasu, malarstwo, Galeria Wydziału Sztuki UP, Kraków
2018 - Struktura Przestrzeni, Galeria CKiS Wieża Ciśnień, Konin
2017 – Gemalt im Firmament- die Textur des Weltraumes, malarstwo, Galerie im Kastenmeiers, Drezno, Niemcy
2016- Timeless, malarstwo, Uniwersytet Akif Ersoy, Burdur, Turcja
2016 Przekazy Horyzontów, malarstwo, Think Art, Poznań
2016- Przestrzeń Percepcji, malarstwo, Instytut Biologii Molekularnej i Biotechnologii, Wydział Biologii UAM, Poznań
2015- Entrance- Between – Exit, malarstwo i rzeźby szklane Murano, Galeria Sztuki Współczesnej Winda, Kielce
2014- Punkt widzenia, malarstwo i obiekty szklane Murano Glass, Muzeum Okręgowe Ziemi Kaliskiej, Kalisz
2013- Geny Błękitu, malarstwo i obiekty szklane Murano. Galeria CKiS Wieża Ciśnień, Konin
2007 - Venice between old symbols and new expressions, malarstwo i obiekty szklane,
Berengo Collection ,Wenecja, Włochy
Wybrane wystawy zbiorowe:
2023- Niweidzialne mosty, Atelier WIMAR, Łazęga Poznańska,Poznań
2022- Invisible Bridges, Oderberge Gallery, Lebus, Niemcy
2022- Akademicy Współczesności, Polswiss Art, Warszawa
2021- Friends II, Sztuka na Granicy- Kunst an der Grenze, Oderberge Lebus Gallery, Lebus, Niemcy
2021- Kaliskie Biennale Sztuki A-kumulacje 2021, Galeria Sztuki im. Jana Tarasina, Kalisz
2019 – Friends, Sztuka na Granicy III- Kunst an der Grenze, Kunstspeicher, Firedersdorf, Niemcy
2018- Tożsamość Miejsca, Galeria Wieża Ciśnień, CKiS, Konin
2018- Wolność. Wystawa poplenerowa, Tarce. Muzeum Regionalne, Jarocin
2018 – Re- Konstrukcje, Galeria Sztuki im. J. Tarasina, Kalisz
2018 – Sztuka na Granicy II - Kunst an der Grenze, Kunstspeicher, Firedersdorf, Niemcy
2017 – A-Kumulacje, Kaliskie Biennale Sztuki 2017, Galeria Sztuki im. J. Tarasina, Kalisz
2016- Poza Poznaniem, Galeria Arsenał, Poznań
2016- Synteza Sztuk, Galeria BWA, Bydgoszcz
2014- Mosty Sztuki, Muzeum Okręgowe Ziemi Kaliskiej, Kalisz
2014- 4 Międzynarodowe Biennale Obrazu Łódź 2014, Muzeum Włókiennictwa , Łódź
2013- Saatchi Screen Project, Prezentacja obrazu „Flying Sofa/Fruwająca Kanapa”, Saatchi Gallery, Londyn
2008 - Fresh Glass. Wenecja-Poznań obiecujący związek, Galeria Miejska „Arsenał”, Poznań
- Glass Bridge (Murano Glass,)1. Mediations Biennale, Muzeum Narodowe Poznań.
Wybrane autorskie projekty artystyczne:
2022-„Odbicia czasu historii- malarski przekaz pejzażu tożsamości narodowej. Górny Śląsk”. Roczne stypendium twórcze MKiDN.
2018-„Przestrzeń i czas w malarskim przekazie historii” Twórcze upamiętnienie Powstania Wielkopolskiego 1918-19 i malarska rejestracja pejzażu historii. Roczne stypendium twórcze MKiDN.
2015- Projekt artystyczno-naukowy inspirowany strukturą i funkcjami RNA –„Artyzm Natury, Geneza Subtelności. Synergia tworzy całość.” Etap 2 „Przestrzeń Percepcji”- realizacja na Wydziale Biologii UAM w Poznaniu - dla KNOW RNA i IBMiB w Poznaniu. Collegium Biologicum UAM, Poznań.
2013/2014 – Projekt artystyczno-naukowy inspirowany strukturą i funkcjami RNA –„Artyzm Natury, Geneza Subtelności. Synergia tworzy całość.” Etap 1 Przekaz Czasu” Autorski Projekt artystyczno naukowy we współpracy z Wydziałem Biologii UAM, IBMiB, Krajowy Naukowy Ośrodek Wiodący KNOW RNA Realizacja malarstwa wielkoformatowego. Collegium Biologicum, Poznań.
2010 – „Think Art – Myślenie Sztuką” zainicjowanie przestrzeni dla Myśli i Sztuki
w Poznaniu. W ramach projektu odbyło się min. 28 wystaw promujących malarstwo współczesne artystów z kraju i z zagranicy.
2008 – „Wenecja – Poznań. Obiecujący związek”. Projekt wymiany kulturalnej pomiędzy
miastami Poznań i Wenecja. W ramach projektu: realizacja rzeźb szklanych w hucie Berengo Studio na Murano, organizacja i kuratorstwo 2 wystaw zbiorowych prezentujących współczesne szkło artystyczne z Murano wraz z rzeźbami szklanymi artystów z Poznania zrealizowanymi w hutach na Murano (Fresh Glass, Galeria Arsenał, Poznań; Glass Bridge, Mediations Biennale, Muzeum Sztuk Użytkowych, Poznań).
2004 – „China. Yesterday, Today and Tomorrow. Art passage through time, space and
thought”. Projekt realizacji malarstwa i obiektów przestrzennych dla przestrzeni miejskiej
w Szanghaju. Podróże artystyczne do Chin w latach 2004-2007.
